II. TÌNH HÌNH KINH TẾ:

1. Tổng quan:

- Hiện nay Bangladesh được đánh giá nước đang phát triển với đặc điểm là nền kinh tế lớn về qui mô thị trường và dân số (166 triệu người). Bangladesh đang trong quá trình thoát khỏi ngưỡng nghèo với tỷ lệ từ 40% năm 1991 giảm xuống 14% năm 2016. Tổng thu nhập GPD năm 2018 là 317 tỷ US$, với tốc độ tăng ấn tượng 7.5%.

Tỷ lệ tăng GDP đều đặn trên 6% từ 2011 đến nay đã được các nhà đầu tư đánh giá là thị trường tiềm năng, một con hổ mới của Châu Á.

- FDI đã tăng vọt vào năm 2018 với giá trị 3.61 tỷ US$, so với mức khoảng 2 tỷ US$ các năm trước. Tuy chưa thể so sánh với những cường quốc thu hút vốn đầu tư như Philipine hay Việt Nam nhưng là tín hiệu tích cực cho nền kinh tế. Bangladesh thu hút FDI chủ yếu qua lực lượng lao động trẻ và lương nhân công thấp nhất so với các nước lân cận hoặc cả khu vực Châu Á (Bangladesh: $101, so với Myanmar: $135, Campuchia: $170, Việt Nam: $234)

- Hệ thống cơ sở hạ tầng về giao thông và điện còn yếu. Ngoài ra những vấn đề tiêu cực và tham nhũng gây cản trở lớn cho phát triển kinh tế. Theo đánh giá của World Bank, Chỉ số thuận lợi kinh doanh Bangladesh đang đứng phía chót bảng với thứ tự 176 trong 190 quốc gia.

- Ngành công nghiệp dệt may chiếm tỷ lệ 80% giá trị xuất khẩu cho thấy sự mất cân đối và kém phát triển của nền kinh tế. Nguồn nhân lực lớn nhưng chất lượng lượng thấp cũng gây cản trở cho phát triển kinh tế.

2. Các chỉ số kinh tế:

3. Các yếu tố pháp lý cho đầu tư nước ngoài:

Các luật cần quan tâm trong quá trình đầu tư tại Bangladesh bao gồm:

- Luật Đầu nước ngoài (về việc khuyến khích và bảo hộ đầu tư) năm 1980, “The Foreign Private Investment (Promotion & Protection) Act. 1980”. Xem trong Phụ lục 1

-Nghị định về Khu công nghiệp năm 2010 “The Bangladesh Economic Zones Act, 2010” và Nghị định về Khu công nghiệp chuyên cho Xuất khẩu năm 1980 “The Bangladesh Export Processing Zon Authority Act, 1980”. Xem trong Phụ lục 2a và 2b

- Qui định về xây dựng trong khu công nghiệp năm 2017. Xem trong Phụ lục 3

- Hướng dẫn đầu tư tại khu CN chuyên cho xuất khẩu – BEPZA

4. Các chính sách dành cho thu hút đầu tư, ưu đãi nhà đầu tư nước ngoài:

- Ưu đãi miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong 10 năm đầu, và hạ tỉ lệ thuế này còn 25% trong 10 năm tiếp theo (bình thường là 35%)

- Ưu đãi 10 năm cho thuế nhà thầu cho các khoản cổ tức

- Ưu đãi miễn thuế VAT và thuế nhập khẩu cho nguyên liệu sản xuất

- Ưu đãi miễn thuế cho xây dựng và máy móc, áp dụng cho 20 năm

5. Đầu tư nước ngoài FDI:

Nước ngoài hiện đang tài trợ lớn ODA cho phát triển hạ tầng, hàng năm số vốn vay thực nhận được của Bangldesh là 6.2 tỷ US$. Nhà tài trợ lớn nhất đến từ Nhật Bản và Trung Quốc, ngoài ra có ADB và WB. Tuy nhiên đầu tư FDI thì rất khiêm tốn, trung bình chỉ khoảng 2.5 tỷ US$ cho mỗi năm, tức là chưa đầy 1% so với GDP (300 tỷ US$). Tuy ghi nhận sự nhảy vọt của năm 2019 (3.88 tỷ US$) nhưng sự tiến bộ này là không vững chắc do có 1 dự án (Nhà máy thuốc láJTI) chiếm tới 40% của tổng con số. Các nhà tài trợ là các chính phủ đang tập trung hỗ trợ phát triển có sở hạ tầng trước khi các nhà đầu tư tư nhận nhảy vào một thị trường nhiều tiềm năng nhưng cũng rất nhiều thách thức.

Nguyên nhân chủ yếu là do khó khăn trong tiếp cận đầu tư, Bangladesh đứng gần đội sổ với chỉ số Ease of Doing Business số 168 trên tổng số 190 quốc gia. Nguyên nhân chủ yếu do môi trường kinh doanh, cơ sở hạ tầng kém, sự thay đổi chính sách.

Tuy nhiên tiềm năng đầu tư nước ngoài là rất lớn với thị trường 170 triệu dân, giá nhân công rẻ nhất thế giới, tốc độ phát triển cao đều đặn, vị trí địa chính trị và kinh tế quan trọng trong khu vực. Chính phủ tích cực có những biện pháp khuyến khích FDI như thành lập khu kinh tế đặc biệt theo kiểu hợp tác Chính phủ-Chính phủ với Nhật, Hàn Quốc, Ấn Độ hoặc chính sách mở 100 khu Công nghiệp đặc biệt trên toàn quốc. Cùng với đó là những tín hiệu tích cực tăng trưởng đầu tư tư nhân từ Nhật và Trung Quốc.

Con số thống kê FDI:

Theo thống kê của ngân hàng nhà nước Bangladesh-BB, FDI năm 2018 là 3.61 tỷ US$ (tăng lên từ 2.15 tỷ US$ của năm 2017). Japan Tobaco-JTI liên doanh với tập đoàn Akij trong đó chiếm tới 1.47 tỷ US$. Tổng cộng vốn FDI từ trước đến nay là 18.68 tỷ US$ theo số liệu của BB. Các nước chính đầu tư FDI là Mỹ, Anh, Trung Quốc, Hà Lan, Singapore, Hà Quốc, Hồng Kong, Australia, Malaysia, Ấn Độ, Nhật Bản

MỜI XEM TIẾP PHẦN III